'Kleur-ringen' op Walcheren

De zomertortel is een van de meest bedreigde vogels van Europa en staat op de Europese Rode Lijst. Nederland ziet de aantallen al jaren dalen, maar op Walcheren vinden we nog een belangrijke restpopulatie – naar schatting broedt hier zo’n 15% van alle zomertortels in Nederland.

​

In 2024, was het de tweede jaar sinds tellingen dat de broedpopulatie zomertortels in West Europa toe nam, in verband met het jaagverbod tussen 2021 en 2024 in zuidwest Europa. De verwachtingen zijn dat de waargenomen toename (42%!) tijd nodig heeft om de uiterlijke landen van hun range te bereiken.

​

Juist daarom zetten we ons van 2025 tot 2029 in voor gerichte bescherming én monitoring van deze bijzondere vogel.

​

Twee hoofdmissies:

​

   1) Onderzoeken hoe de zomertortelpopulatie zich ontwikkelt op Walcheren*.

​

   2) Meer mensen betrekken bij het tellen en beschermen van deze vogel.

​​​​

​

Waarom kleurringen?

​

De Walcherse populatie is voor het laatst geschat als ca. 35 broedparen, maar zomertortels zijn niet eenvoudig te tellen en dit is alleen moeilijker gemaakt omdat de populatie zo klein is geworden. Voorgaand onderzoek met GPS-zenders indiceert dat de populatie lijkt overschat te zijn.

​​​

Vogelringen is wanneer vogels zijn voorzichtig gevangen, gemeten en geringd met een klein, metalen ring met een unieke nummer op hun pootje. Het is een van de meest nauwkeurige manieren om individuele vogels te herkennen voor onderzoek. Elke keer een vogel terug gevangen is, in Nederland of buitenland, kan dit aangemeld worden via zijn metalen ringnummer, en zo wordt er een databasevol gegevens opgebouwd. Dit database wordt gebruikt om vragen te beantwoorden over alles van trekroutes tot populatieveranderingen.

​​

Door Walcherse zomertortels ook een gele ring te geven, met een grote 2-letter code erop, wordt het mogelijk om ze af te lezen en aanmelden zonder ze terug te vangen. Hiernaast, kan iedereen mee doen - ieder 'terugmelding' van een geringde zomertortel helpt ons de data te verzamelen voor dit project. ​​

​

Hoe meer mensen een geringde zomertortel aanmelden, hoe meer data wordt er verzameld. Hoe meer data, hoe meer trouw ons resultaten.

​

​Meedoen: ‘citizen science’

​​

Het project leeft niet alleen bij onderzoekers. We willen juist ook burgers, recreanten, boeren, vogelaars, fotografen en ondernemers uitnodigen om actief mee te doen:

​​

Spot je een gekleurringde zomertortel?

1) Noteer welke poot heeft de gele ring en de 2-letter code die erop staat.

2) Meld het aan door deze te e-mailen naar jenni.vreugdenhil@gmail.com

3) Aanmelders krijgen de historie van 'hun' zomertortel - waar en wanneer hij geringd is, zijn/haar sex, en waar ze zijn verder gespot.

​​​​

Zomertortel gezien of gehoord?

Geef het door via waarneming.nl - waarneming.nl heeft ook handige apps hiervoor.

​

​​Verspreid het woord

Help mee door informatie over deze kleurring project te delen met familie, vrienden, of vakantie gasten.​

​

Aangepast advies voor jouw erf?

Ben je grond eigenaar en wil je advies en ondersteuning om iets meer te doen voor zomertortels en andere biodiversiteit op jouw erf? Door een nieuwe project is dit nu mogelijk!

Neem contact op om te kijken of jouw erf schikt voor dit mooie project.

​

Toch liever zelf aan de gang?

Dan kun je HIER een samenvatting van meerdere zomertortel gerichte maatregels vinden die ook andere prachtige soorten ondersteunen.

​​

​

​

​

​​​

Meer over  vogelringen willen weten?

Kijk naar vogeltrekstation

​​

Hoe wordt verzamelde informatie gebruikt in Nederland?

Kijk naar de vogeltrek atlas

​

*Veel vragen

Wij hopen met jullie informatie meer inzicht te kunnen krijgen over:

​​​

• De grootte van de Walcherse populatie?

• Of Walcherse zomertortels elke jaar terug komen naar Walcheren?

• Of er populatie herstel is te monitoren?

• Wat de overlevingskans is van zomertortels?

• Hoe belangrijk nood-bijvoerplekken zijn op Walcheren?

• Hoe nauwkeurig ons gestandaardiseerde tellingen (bvb. BMP/NEM) zijn en hoe kunnen deze eventueel aangepast worden?

​​

​​

​

​​​​

Tips

- Zomertortels eten zaad. Ze vinden hun eten op de grond, op plekken met een lage vegetatie en veel kale grond.

- Ze zijn heel schuw!

- Je moet de ring best goed kunnen zien, dus een camera, verrekijker of telescoop zijn nodig.

- Als ze naar je tuin komen, overweeg om een wild camera op te zetten bij de vogelzaad.

​​​​​​​​​​

Gebiedenaanpak Noordwest Walcheren wil graag de populatie zo nauwkeurig mogelijk monitoren. 

​​​​​​

🔗 Lees meer over soortenbescherming in Zeeland (https://www.zeeland.nl/natuur-en-landschap/soorten-beschermen)

​​​

​​​

We volgen een speciale methode van het Vogeltrekstation (NIOO-KNAW) waarmee we betrouwbare gegevens verzamelen over de levensloop van deze vogels

​​

​​​

•  

​

​

​

Inspiratie: het verhaal van Tortel Jos

Eerder volgden we “Tortel Jos”, een zomertortel met een gps-zender. Via zomertortels.nl kon iedereen zijn reis van Afrika naar Walcheren volgen. Dit zorgde voor veel enthousiasme en betrokkenheid bij bewoners en ondernemers. Dát willen we opnieuw bereiken!

​​

Wat gebeurt er met de data?

Alle informatie die we verzamelen, wordt zorgvuldig verwerkt en gedeeld:

• In jaarlijkse rapporten aan betrokken organisaties en geïnteresseerden.

• In een eindrapport van het hele project (2025–2029).

• Via platforms als NDFF en QGIS voor onderzoek en natuurbeheer.

Bij bijzondere waarnemingen zoeken we actief de media op, zowel lokaal als landelijk.

​​

Samenwerking

Dit project is een samenwerking tussen onder andere:

• Poldernatuur Zeeland

• Agrarische Natuurvereniging Natuurlijk Walcheren (ANNW)

• Vogelwerkgroep Walcheren

• NIOO-KNAW Vogeltrekstation

• Vogelbescherming Nederland

• SOVON Vogelonderzoek Nederland

Heb jij interesse om mee te doen of wil je meer weten? Neem dan contact met ons op of sluit je aan bij een van de betrokken organisaties. Samen zorgen we voor een toekomst voor de zomertortel op Walcheren!