Reis vol hindernissen
Trekrouten van een verdwijnende soort
Zomertortels verdwijnen in rap tempo uit ons landschap. Sinds de jaren ’70 is de West-Europese populatie met meer dan 85% afgenomen – in Nederland gaat de afname nog harder en betreft dit een afname van ca. 97%. De afname van deze migrerende duif is complex en een internationaal probleem. De belangrijkste redenen voor afname zijn de afname van geschikt leefgebied in de broed- en overwinteringsgebieden, jacht tijdens de migratieroute, illegale vangsten en ziekte.
​
Als we kunnen vaststellen welke landen en gebieden Nederlandse zomertortels passeren en waar ze overwinteren, kan Nederland bijdragen aan de internationale inspanning om deze soort in stand te houden. Deze gegevens kunnen gebruikt worden om druk uit te oefenen op regeringen betreffende jachtbeleid in verschillende landen, en de ontwikkeling en het onderhoud van geschikte leefomgevingen in overwinteringsgebieden voor zomertortels en knelpunten in gebieden waar ze onderweg een tussenstop nemen.
Om meer te leren over te trek van de Nederlandse zomertortels zullen 2 duiven toegerust worden met satelliet zenders (PTT’s) door middel van een klein ‘rugzak’ harnas. Moderne satelliet technologie biedt gedetailleerde informatie over de locatie van de duif, waardoor wij de ontwikkeling van de duif online kunnen volgen. De zenders die voor dit project zijn gekozen zijn de lichtste, ze wegen maar 2 gram, om zo min mogelijk overlast te veroorzaken.
PTT - A satellite transmitter from Microwave Telemetry
​Wat is er met Jos en Jozien gebeurd?
In de loop van dit project werkten zowel de zenders van Jos als van Jozien niet meer. Het contact met Jozien was na slechts 3 weken tracking verloren, terwijl Jos 14 ½ maand werd gevolgd voordat het contact werd verbroken.
De exacte oorzaak en omstandigheden van hun verdwijningen zijn niet bekend, maar er zijn wel enkele conclusies te trekken. In beide gevallen is het contact met hen op hun Nederlandse broedplaatsen verloren gegaan, waardoor de mogelijkheid van de jacht als doodsoorzaak werd uitgesloten. Bovendien, als een van hen gewond of ziek zou zijn geworden, zou er hoogstwaarschijnlijk een zichtbare afname van het batterijvermogen van hun tracker (PTT) zijn; een duif die steeds meer tijd doorbrengt met schuilen in het struikgewas of het kreupelhout, zou het opladen van de batterij op zonne-energie beperken. Aangezien we geen afname van het batterijvermogen hebben gezien, blijft de meest waarschijnlijke oorzaak van de verdwijning van Jos en Jozien ofwel predatie, ofwel een technisch probleem, zoals een kapotte antenne. Elk van deze scenario's zou resulteren in de plotselinge stopzetting van de gegevensoverdracht die we hebben ervaren.
This research is financed by Vogelbescherming Nederland, BirdLife International and Het Zeeuwse Landschap
It is conducted with the support and advice from SOVON Vogelonderzoek Nederland, Rijks Universiteit Groningen and the Justus Liebig University Giessen (Germany)
